«Ήταν γραφτό» γράφει ο Ελύτης «ήταν φυσικό μάλλον, να γίνουμε φίλοι. Φίλοι, με μια φιλία που, μολονότι διήνυσε, όπως θα έλεγε ο Κάλβος, «το τέταρτον του αιώνος», δεν κινδύνεψε ποτέ από τίποτε ούτε για μια στιγμή». Την πρώτη γέφυρα την είχε ρίξει ο Υπερρεαλισμός. Είναι όμως αμφίβολο αν θα άντεχε μόνη της αυτή στα βαριά οχήματα που έμελλε να την περάσουν αργότερα, κι από τις δύο μεριές, αν μια θαυμαστή ταυτότητα στις ιδιοσυγκρασίες μας δε βοηθούσε να συντονίζονται οι δονήσεις και ν’ αντέχουν τα σιδηρά ελάσματα στους κλυδωνισμούς.
Οδυσσέας Ελύτης & Ανδρέας Εμπειρίκος
Το 1935 ο Εμπειρίκος θα δώσει στη Λέσχη Καλλιτεχνών την περιβόητη διάλεξή του με θέμα «Υπερρεαλισμός, μια νέα ποιητική σχολή», η οποία είχε χαθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 30' και βρέθηκε πρόσφατα. Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης διαβάζει στην εφημερίδα γι' αυτή τη διάλεξη και εξασφαλίζει μία συνάντηση μαζί του. Η περιγραφή της γνωριμίας τους από τον Ελύτη («Ανοιχτά χαρτιά») τα λέει όλα: Απλώνει το χέρι του κατά μένα ένας άντρας ίσαμε τριάντα χρονών, στιβαρός, με πηχτό πλούσιο μαλλί, εξογκωμένα τα μήλα του προσώπου, καθαρό μελαχρινό δέρμα και μάτια διεισδυτικά και συνάμα ρεμβώδη. {...} Εγώ έβλεπα στο πρόσωπό του ένα πλάσμα περίπου μυθικό που είχε φάει και πιεί με τους θεούς μου. Εκείνος, πάλι, το απροσδόκητο λαχείο ενός νέου ομοϊδεάτη μέσα στη φιλολογική έρημο των Αθηνών. Ήταν γραφτό, ήταν φυσικό μάλλον, να γίνουμε φίλοι. Φίλοι, με μια φιλία που, μολονότι διήνυσε, όπως θα έλεγε ο Κάλβος «το τέταρτον του αιώνος», δεν κινδύνεψε ποτέ από τίποτε, ούτε για μια στιγμή. Την πρώτη γέφυρα την είχε ρίξει ο Υπερρεαλισμός. {...}
Ο Εμπειρίκος ήταν ο μεγάλης αντοχής αθλητής της φαντασίας, με γήπεδο την οικουμένη ολάκερη και διασκελισμό τον Έρωτα. Το έργο του, κάθε του καινούριο έργο, ζωσμένο από ένα μικρό ουράνιο τόξο, είναι μια υπόσχεση προς την ανθρωπότητα, μια δωρεά που αν δεν την κρατούν ακόμα όλοι στα χέρια τους είναι αποκλειστικά και μόνον από δική τους αναξιότητα. Οι φροϋδικές του μελέτες και η ψυχαναλυτική του δράση που θα μου δινόταν η ευκαιρία να παρακολουθήσω αργότερα, τον είχαν καταστήσει ικανό ν' ατενίζει κατά πρόσωπο τη ζωή, κάτι περισσότερο, ν' ατενίζει τον πυρήνα της ζωής, που είναι ο Έρωτας, στην πλήρη, στην πέραν από κάθε σύμβαση, ανάπτυξη και κορύφωσή του. Κομμένος στα μέτρα των αποστόλων, και με μόνη γλώσσα τη γλώσσα την ποιητική, αποτελούσε ένα νέο τύπο στα γράμματά μας, μίλια μακριά από το γνωστό μας τύπο των οδυρομένων και των ενοχοβίων.
